Üç Mektup Bir Komplo ..

Salah Kıyrateh

“Üç Mektup Bir Komplo”

Bir haftadan kısa bir sürede,
görünüşte farklı ama özde birleşen üç kişiden üç ayrı mesaj geldi.
• Ayman Asfari paranın kapısından,
• Burhan Galyun fikir kürsüsünden,
• Azmi Bişara ise “Arap projesi” perdesinin ardından seslendi.

Zamanlama ve içerikteki benzerlik,
görevlerdeki bütünlük,
bunların hepsinin tesadüf olması mümkün değil.

Ayman Asfari, Britanyalı-Suriyeli bir iş insanı olarak aniden ortaya çıktı;
“ekonomik kurtarıcı” maskesini takarak,
Suriye’nin doğusunda projeler öneriyor ve “Suriye devleti dışında” bir yeniden inşa çağrısında bulunuyor.
Bu kalkınmacı söylemin ardında yatan asıl hedef açık:

Devletin dışında gelişen, büyüyen bir siyasi ve ekonomik ortamı finanse etmek;
böylece sessizce yayılan fiili bir bölünmeye zemin hazırlamak.

Burhan Galyun, adı uzun süre Suriye muhalefetinin dondurucusunda bekletilmiş bir entelektüel olarak,
yeniden sahneye çıkarıldı ve aynı eski teklifleri yeniden dile getirdi:
Merkezin zayıflatılması ve “kenar bölgelere” yetkiler verilmesi.
Ancak bu yetkiler onun iddia ettiği gibi bir “demokratik sistem” çerçevesinde değil,
fiili güç odaklarının yarı ayrılıkçı yapılar altında kendi iktidarlarını pekiştirmesi için sunulmakta.

Azmi Bişara’ya gelince, o en sinsi ve en kurnaz olanı.
“Arap düşünürü” kimliğiyle görünüyor,
ama masaya koyduğu model,
Katar’ın Irak’ın kuzeyinde desteklediği,
şimdi ise Suriye’nin kuzey ve doğusunda uygulanmak istenen aynı model:
Dış güçlerin kontrolünde, yerel görünümlü, bölgesel özerk yönetimler.
Bişara’nın sözlerinde Suriye devleti yok;
onun yerine “kendi kendini yönetecek topluluklar” var.
Sanki vatan, artık yalnızca çeşitli yönetimlerin mozaiği haline gelmiş bir yer.

Bu mesajların ortak noktası nedir?

Mesele kişiler değil, projedir.
Üç farklı dille yazılmış üç mesaj:
Paranın dili, düşüncenin dili ve siyasetin dili…
Hepsi tek bir hedefe yönelmiş:

Suriye’yi içeriden parçalamak.
Bunu savaş uçaklarıyla değil, bölünmüş fikirlerle,
çarpıtılmış modellerle yapmaya çalışıyorlar—
bunları da “sürdürülebilir yerel çözümler” adı altında sunuyorlar.

Yıllardır, “adem-i merkeziyet” meşru bir idari talep olmaktan çıkarılıp,
devleti bölmenin bir aracı haline getirildi.
Suriye’nin doğusunda “özerk yönetim” fiili durum olarak kurulduğundan bu yana,
benzer modellerin kopyalanması ve yaygınlaştırılması için çağrılar artıyor.
Sanki Suriye’nin sorunlarına tek çözüm, daha fazla parçalanmakmış gibi.

Ama göz ardı ettikleri basit gerçek şu:
Suriye’nin toplumsal dokusu böyle yumuşak bir bölünmeye izin vermez.
Çünkü Suriye, kesilip biçilecek bir yapı değil;
birbirine geçmiş mahalleler, evler ve karışık ailelerden oluşan bir dokudur:
Cebel el-Arab’tan sahile, Cezire’den Guta’ya kadar.
“Bağımsız yapılar” diyenler,
yalnızca Batı’nın haritalarında ve bazı başkentlerin masa başı projelerinde var olan hayallerden söz ediyorlar.

Sonuç olarak:

Bugün gizlice örülen ağ, artık açıkça görünmeye başladı.
Bu üç mesajı dikkatle okuyan biri,
“Sykes-Picot” dosyasının yeniden açıldığını anlar
ama bu kez daha yumuşak yöntemlerle,
Arapça konuşan ama Batılı akılla hareket eden isimler eliyle.

Bu oyuna karşı cevap,
sadece kınamayla değil;
ortak bir milli bilinçle verilir.
Birlikli Suriye, yalnızca tarihî bir miras değil;
aynı zamanda stratejik bir tercihtir,
ve ebedi varoluşun ön şartıdır.

Tercüme: Ahmet Ziya İbrahimoğlu
14.04.2025 Üsküdar

صلاح قيراطه”

“ثلاث رسائل … و مؤامرة واحدة”

• في أقل من أسبوع،
  خرجت ثلاث رسائل من ثلاث شخصيات يختلف ظاهرها و تتحد باطنها
• أيمن أصفري من بوابة المال، وبرهان غليون من منبر الفكر، و عزمي بشارة من خلف ستار “المشروع العربي”
  -تشابه في التوقيت والمضمون،
  وتكامل في الوظيفة،
  لا يمكن أن يكون محض صدفة
• أيمن أصفري، رجل الأعمال السوري البريطاني، عاد فجأة ليرتدي قناع “المنقذ الاقتصادي”، يطرح مشاريع في شرق سورية ويدعو إلى “إعادة الإعمار” بمنأى عن الدولة السورية، خلف هذا الخطاب الإنمائي،
  يسكن هدف واضح و هو:
• تمويل بيئة سياسية و اقتصادية موازية، تعيش و تتمدّد خارج سلطة الدولة، و تمهّد لتكريس تقسيم واقعي يتغلغل بهدوء.
• برهان غليون، المثقف الذي أحتُجز اسمه طويلاً في ثلاجة المعارضة السورية، أخرجوه مؤخراً ليعيد إنتاج الطروحات القديمة ذاتها: تفكيك المركز، ومنح *”الأطراف” صلاحيات لا تعود إلى *”نظام ديمقراطي”* كما يدّعي،
  بل إلى قوى أمر واقع تسعى لتكريس سلطتها ضمن أطر شبه انفصالية.
  •أما عزمي بشارة، فهو الأكثر خبثاً ودهاءً، يطلّ بصفته “العقل العربي المفكر”، لكنه يضع على الطاولة نفس النموذج الذي دعمته الدوحة في شمال العراق، ويحاول اليوم تمريره في شمال وشرق سورية: حكم ذاتي مناطقي ، يُدار بواجهة محلية ويُضبط بإرادة خارجية، لا يتحدث بشارة عن سورية الدولة، بل عن “مجتمعات” يجب أن تُمنح حق “إدارة نفسها”، كأنَّ الوطن صار مجرد فسيفساء من الإدارات.
• ما الرابط بين هذه الرسائل؟:

الربط ليس في الشخصيات، بل في المشروع، ثلاث رسائل بثلاث لغات: لغة المال، لغة الفكر، و لغة السياسة، كلها تهدف إلى شيء واحد

كسر سورية من داخلها، لا بقنابل الطائرات بل بأفكار مجزأة، و نماذج مشوهة تُفرض كـ”حلول محلية مستدامة.”
-منذ سنوات، تحوّل شعار “اللامركزية” من مطلب إداري مشروع إلى بوابة لتفتيت الدولة، و منذ أن وُضعت “الإدارة الذاتية” في الشرق السوري كأمر واقع ، تتوالى الدعوات لنسخها و توسيعها ، وكأن الحل الوحيد لمشكلات سورية هو المزيد من التشظي.

• الحقيقة البسيطة التي يتجاهلونها هي أن البنية المجتمعية السورية لا تسمح بهذا التقسيم الناعم ، فسورية ليست كياناً مفصلاً ، بل نسيجاً متداخلاً من أحياء ومنازل وعائلات مختلطة ، من جبل العرب إلى الساحل، ومن الجزيرة إلى الغوطة. من يتحدث عن “كيانات مستقلة” يتحدث عن حلم لا وجود له إلا في خرائط الغرب ومشاريع العواصم التي لم تتوقف يوماً عن رسم حدود لبلادنا كما تشاء.
  الخاتمة:
  -ما يُحاك اليوم في الخفاء بدأ يتجلى في العلن، ومن يقرأ هذه الرسائل الثلاث بتمعّن ، يدرك أن هناك من يعيد فتح ملف “سايكس – بيكو،” لكن بأدوات أكثر نعومة ، وأسماء عربية اللسان، غربية التوجّه. الردّ لا يكون فقط بالشجب أو الاستنكار ، بل بوعي وطني جامع ، يؤمن أن وحدة سوريا ليست مجرّد إرث تاريخي ، بل خيار استراتيجي، وشرط بقاء أبديّ.
  …