Sudan’da Olan Bitenler ve Perde Arkası ..
Giriş
Sudan, uzun zamandır siyâsî çalkantılar ve askerî çekişmelerle sarsılan bir ülkedir. Lâkin son günlerde yaşanan hâdiseler, bu mazlum diyarın tarihine kanla yazılmış yeni bir sayfa eklemiştir. Kuzey Dârfûr’un kalbi sayılan El-Fâşir çevresinde vuku bulan çatışmalar, artık yalnız silâhlı tarafların değil, masum sivillerin de hedef hâline geldiğini göstermektedir.¹
1. Son Haftada Yaşananlar
Birleşmiş Milletler ve yerli sağlık heyetlerinin beyanlarına göre, geçtiğimiz hafta Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) ile Sudan Silâhlı Kuvvetleri (SAF) arasında şiddetli çarpışmalar cereyan etmiştir.²
Uydu görüntüleri, yakılıp yıkılmış mahalleleri ve toplu mezarları açık biçimde göstermektedir.³
Sudan Tabipler Birliği, yüzlerce sivilin can verdiğini, binlercesinin de yaralanarak evsiz kaldığını bildirmiştir.⁴
Bu hâl, Sudan’ın yalnız siyasî değil, insânî bir felâkete sürüklendiğinin en açık işaretidir.
2. Çatışmanın Kökü ve Derin Sebepleri
Sudan’daki savaş, basit bir iktidar çekişmesinden ibaret değildir. Bu yangının kökleri, geçmişteki ihtilâller ve mahalli nüfuz mücadelelerine dayanmaktadır.
RSF, başlangıçta Dârfûr’daki kabile milislerinden doğmuş, zamanla ekonomik kudret ve askerî imkânlar elde ederek devlet içinde müstakil bir güç hâline gelmiştir.⁵
2021’deki darbeyle geçici hükûmetin dağılması, ordu ile RSF arasındaki güvensizliği derinleştirmiş ve nihayet ülkeyi kanlı bir iç savaşa sürüklemiştir.⁶
3. Dış Müdahaleler ve Kirli Eller
Sudan’daki ateşi harlayan sebeplerin başında, dış tesir ve menfaat hesapları gelmektedir.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin raporları ve bazı Batılı gazetelerin tahkiklerine göre, Birleşik Arap Emirlikleri’nin RSF’ye silâh ve mühimmat temin ettiği yönünde kuvvetli iddialar mevcuttur.⁷
Bu iddialar resmî makamlarca reddedilse de, uydu incelemeleri ve tedarik zinciri raporları, bu desteğin izlerini açık biçimde göstermektedir.⁸
Bazı mahfiller, İsrail ile dolaylı münasebetlerden de söz etse de, bu hususta henüz güvenilir kesin ve teyitli bir delil ortaya konamamıştır.⁹
4. İnsânî Yıkım
Sudan’da milyonlarca insan ateş hattında kalmıştır. Birleşmiş Milletler verilerine göre, yalnızca El-Fâşir ve çevresinde yaklaşık sekiz yüz bin sivil kuşatma altındadır.¹⁰
Su, gıda ve ilaç temini neredeyse imkânsız hâle gelmiş; çocuk ölümleri, açlık ve salgın hastalıklar ürkütücü biçimde artmıştır.¹¹
Artık bu savaş, bir askerî çatışma olmaktan çıkmış; insanlık onurunu yakan bir felâkete dönüşmüştür.
5. Dünyanın Sessizliği ve Vicdanın İmtihanı
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, yaşananları “dehşet verici tırmanış” olarak nitelemiş ve acil insânî koridorlar açılması çağrısında bulunmuştur.¹²
Ne var ki büyük devletler, menfaat hesaplarının girdabında, Sudan’ın feryadına kayıtsız kalmıştır.¹³
Bu sessizlik, yalnız ilgisizlik değil, mazlumun kanını seyretmenin suç ortaklığıdır.
6. Değerlendirme
Sudan’daki iç savaşın ardında, kaynak paylaşımı, liman hâkimiyeti, mahalli nüfuz ve jeopolitik hesaplar yatmaktadır.
Bu hakikat karşısında aklıselim sahibi her insan şunu görmektedir: Sudan halkı kendi kaderini tayin etmek isterken, küresel güçlerin elinde bir satranç taşı hâline getirilmiştir.
Gerçek kurtuluş, dış müdahalelerin kesilmesi ve Sudanlıların kendi iradelerine sahip çıkmalarıyla mümkündür.¹⁴
Sonuç
Sudan yanıyor… Fakat yanan yalnızca toprak değildir; insanlığın vicdanıdır.
Mazlumun çığlığı duyulmazsa, yarın bu ateş başka coğrafyaları da saracaktır.
Bugün Sudan’da olanlar, dünyanın insanlık imtihanıdır; kim susarsa, o imtihanı kaybeder.
Hazırlayan: Ahmet Ziya İbrahimoğlu
01.11.2025 – OF
Dipnotlar
1. Birleşmiş Milletler Sudan İnsânî İşler Ofisi (OCHA) Haftalık Durum Raporu, Ekim 2025.
2. Reuters, “Heavy Fighting in El-Fasher Raises Civilian Death Toll”, 27 Ekim 2025.
3. Yale Humanitarian Research Lab, “Satellite Evidence of Mass Killings in Darfur”, 28 Ekim 2025.
4. Sudan Doctors’ Union, Bildiri, 29 Ekim 2025.
5. Alex de Waal, The Real Politics of the RSF, World Peace Foundation, 2024.
6. BBC Africa, “Sudan’s Fragile Transition and the RSF Factor”, 2023.
7. United Nations Security Council, Report on Arms Transfers to Darfur, 2025.
8. The Guardian, “UAE Routes Linked to Sudan Paramilitary Supplies”, 26 Ekim 2025.
9. Middle East Eye, “Speculations on Israel-RSF Links Unverified”, 2025.
10. UNHCR, Sudan Crisis Update, 30 Ekim 2025.
11. World Food Programme (WFP), Sudan Emergency Brief, 31 Ekim 2025.
12. UN Secretary-General Statement, 28 Ekim 2025.
13. Al Jazeera, “International Inaction and Sudan’s Suffering”, 2025.
14. Brookings Institution, Sudan’s Civil War and the Need for Regional Accountability, 2025.
Sudanlı Kadının BAE Başkanına Uyarısı:👇https://www.facebook.com/share/r/1JzHaxmeLr/
ترجمة من التركية إلى العربية: 👇
ما يجري في السُّودان وما وراءَ السِّتار
المقدّمة
يُعَدُّ السُّودانُ منذ أمدٍ بعيدٍ ساحةً للاضطراب السِّياسيّ والتجاذبات العسكريّة، غير أنّ الأحداث الأخيرة أضافت إلى تاريخ هذا البلد المظلوم صفحةً جديدةً كُتبت بمدادٍ من الدَّم. فإنّ المعاركَ الدائرةَ في أطراف مدينة الفاشر، حاضرةِ شمال دارفور، تُظهِر أنّ نيران الحرب لم تَعُدْ قاصرةً على الجيوش، بل طالت الأبرياء من المدنيين.¹
أوّلًا: ما جرى في الأسبوع الأخير
بحسب تقارير الأمم المتحدة والهيئات الطبِّيّة المحلِّيّة، اندلعت في الأيّام الماضية اشتباكاتٌ عنيفة بين قوّات الدعم السريع (RSF) والقوّات المسلّحة السُّودانيّة (SAF).²
وأظهرت صور الأقمار الصناعيّة أحياءً سكنيّة أُحرِقت بالكامل، ومقابرَ جماعيّة في ضواحي المدينة.³
كما أعلنت نقابة الأطبّاء السُّودانيّين أنّ مئات المدنيّين قُتِلوا، وآلافًا أُصيبوا أو شرّدوا من ديارهم.⁴
ويدلّ ذلك كلّه على أنّ السُّودانَ ينجرفُ إلى كارثةٍ ليست سياسيّةً فحسب، بل إنسانيّةٌ بكلّ معنى الكلمة.
ثانيًا: جذور الصراع وأسبابه العميقة
إنّ الحربَ في السُّودان ليست نزاعًا على السُّلطة فحسب، بل هي امتدادٌ لانقلاباتٍ وأطماعٍ قبليّةٍ وإقليميّةٍ قديمة.
فـقوّات الدعم السريع نشأت أوّل الأمر من ميليشياتٍ قبليّةٍ في دارفور، ثمّ تحوّلت مع مرور الزمن إلى قوّةٍ مستقلّةٍ ذات نفوذٍ ماليٍّ وعسكريٍّ داخل الدولة.⁵
أمّا الانقلابُ الذي وقع سنةَ 2021 فزادَ الشقاقَ بين الجيش والدعم السريع عمقًا، حتى آلَ الأمرُ إلى حربٍ داخليّةٍ داميةٍ تمزِّق أوصال البلاد.⁶
ثالثًا: التدخّلات الخارجيّة والأيادي الخفيّة
تتقدَّم الأسبابَ التي تُؤَجِّج نارَ الحرب في السُّودان، العواملُ الخارجيّةُ وحساباتُ المصالح الضيّقة.
فقد أشارت تقاريرُ مجلس الأمن الدوليّ وبعضُ الصحف الغربيّة إلى أنّ الإمارات العربيّة المتّحدة تُتَّهَم بتزويد قوّات الدعم السريع بالسلاح والعتاد.⁷
ورغم نفيِ الجهات الرسميّة، فإنّ التحقيقاتِ بالأقمار الصناعيّة وسلاسل الإمداد تُظهِر آثارًا تؤيِّد تلك الادّعاءات.⁸
وقد تحدّثت بعضُ الدوائر كذلك عن صِلاتٍ غير مباشرةٍ مع إسرائيل، غير أنّ هذه المزاعم لم تُثبَت بعدُ بدليلٍ موثوق.⁹
رابعًا: المأساة الإنسانيّة
يقع ملايينُ من أبناء السُّودان اليوم في مرمى النيران. ووفقًا لتقارير الأمم المتحدة، فإنّ نحو ثمانمئة ألف مدنيّ في مدينة الفاشر وضواحيها محاصرون بلا ماءٍ ولا غذاءٍ ولا دواء.¹⁰
وتزداد معدّلاتُ الوفيات بين الأطفال، ويجتاح الجوعُ والأوبئةُ أرجاءَ الإقليم.¹¹
لقد تجاوزت هذه الحربُ حدودَ السياسة، وأصبحت نكبةً تمتحن ضميرَ الإنسانيّة جمعاء.
خامسًا: صمتُ العالم وامتحانُ الضمير
وصف الأمينُ العامّ للأمم المتحدة ما يجري في السُّودان بأنّه “تصعيدٌ مرعبٌ”، ودعا إلى فتح ممرّاتٍ آمنةٍ لإيصال المساعدات الإنسانيّة.¹²
ومع ذلك ظلّت الدولُ الكبرى غارقةً في حسابات المصالح، وغضّت الطرف عن صرخات السُّودانيّين.¹³
إنّ هذا الصمتَ ليس حيادًا، بل هو شَراكةٌ في الجريمة ومشاركةٌ في دماء الأبرياء.
سادسًا: قراءةٌ وتقويم
تكمن وراء الحرب السُّودانيّة أسبابٌ متشابكة: صراعٌ على الموارد، وموانئ البحر الأحمر، ونفوذٌ محلّيٌّ وإقليميّ، ومنافسةٌ جيوسياسيّة.
ومن تأمَّل المشهد بعين العقل رأى أنّ الشعب السُّودانيّ يريد أن يقرّر مصيرَه بنفسه، غير أنّه أُقحِم في لعبةٍ كبرى تتقاذفُها القوى الدوليّة.
والخلاصُ الحقيقيّ لا يكون إلاّ بوقف التدخّلات الخارجيّة، وتمكين أبناء السُّودان من التصرّف في شأنهم بإرادتهم الحرّة.¹
الخاتمة
السُّودانُ يشتعل، ولكنّ الذي يحترق في جوهر الأمر هو ضميرُ الإنسانيّة.
فإن لم يُصغِ العالمُ إلى صرخة المظلوم اليوم، فستمتدّ ألسنةُ اللهيب إلى ديارٍ أُخرى غدًا.
إنّ ما يجري في السُّودان اختبارٌ أخلاقيٌّ للعالم، ومن سكت عن الحقِّ فقد خسرَ هذا الامتحان.
إعداد: أحمد ضياء إبراهيم أوغلو التاريخ: 01 / 11 / 2025 – مدينة أوف
الهوامش:
1. مكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانيّة في السُّودان (OCHA)، التقرير الأسبوعي، تشرين الأوّل / أكتوبر 2025.
2. Reuters: «Heavy Fighting in El-Fasher Raises Civilian Death Toll»، 27 تشرين الأوّل / أكتوبر 2025.
3. Yale Humanitarian Research Lab: «Satellite Evidence of Mass Killings in Darfur»، 28 تشرين الأوّل / أكتوبر 2025.
4. نقابة الأطبّاء السُّودانيّين، بيان، 29 تشرين الأوّل / أكتوبر 2025.
5. Alex de Waal, The Real Politics of the RSF, World Peace Foundation, 2024.
6. BBC Africa: «Sudan’s Fragile Transition and the RSF Factor»، 2023.
7. United Nations Security Council: Report on Arms Transfers to Darfur, 2025.
8. The Guardian: «UAE Routes Linked to Sudan Paramilitary Supplies»، 26 تشرين الأوّل / أكتوبر 2025.
9. Middle East Eye: «Speculations on Israel-RSF Links Unverified»، 2025.
10. UNHCR: Sudan Crisis Update, 30 تشرين الأوّل / أكتوبر 2025.
11. World Food Programme (WFP): Sudan Emergency Brief, 31 تشرين الأوّل / أكتوبر 2025.
12. UN Secretary-General Statement, 28 تشرين الأوّل / أكتوبر 2025.
13. Al Jazeera: «International Inaction and Sudan’s Suffering»، 2025.
14. Brookings Institution: Sudan’s Civil War and the Need for Regional Accountability, 2025.