Gazze 15 Başkan Eskitti; Eskitmeye de Devam Edecek

Mukaddime
İbret çoğu zaman yüksek sesli nutuklarda değil, sararmış bir gazete sayfasının suskun çığlığında gizlidir. Milâdî takvime göre 55 yıl evvel Ürdün’de yayımlanan bir manşet, “Gazze boşaltılıyor” ifadesiyle karanlık bir tarihin kapısını aralamıştır. O günden bugüne dünya siyaseti fırtınalarla sarsıldı, hükümetler devrildi, emperyal yönelimler değişti. Sadece Amerika Birleşik Devletleri 15 başkan değiştirdi. Fakat Gazze aynı yerinde kaldı; harap topraklar üzerinde mazlum bir millet varlığını ve haysiyetini muhafaza etti.
Bugün Gazze, sadece bir belde değil, sabrın, sebatın ve selâmet davasının ete kemiğe bürünmüş ifadesidir. Sırf kağıt üzerindeki sınırların ötesinde, ümmetin kalbine işleyen vakâr ve direniş nişanesidir. Filistin davasının çarpan kalbi, Gazze enkazının altından hâlâ yükselmektedir.
Bu makale, 55 yıl önce atılan manşetin ardındaki gerçeği, Gazze’nin niçin tahammül edilemez görüldüğünü, İsrail’in plânlarını ve mukaddes beldenin mukadder sonunu tarih, siyaset ve dinî kaynaklar ışığında değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
I. Gazze Neden Hedef Alınıyor? – Tarihî Arka Plan
Gazze, tarih boyunca en eski şehirlerden biri olmuş; ismi Tevrat’tan Yunan kaynaklarına, İslâm eserlerinden günümüz diplomatik metinlerine kadar uzanır. Kıyı şehri olmanın ötesinde, Mısır ile Şam arasında ticaret ve sefer yollarının kavşak noktası olması sebebiyle hep stratejik öneme sahip olmuştur.
• MÖ 332’de Büyük İskender, Gazze’yi üç ay süren kuşatmadan sonra zapt etti.
• Roma ve Bizans dönemlerinde Ortadoğu’nun önemli askerî ve idarî merkezlerinden biri oldu.
• İslâm’ın doğuşuyla Hz. Ömer döneminde fethedildi; sahâbe-i kiramdan Hâşim b. Abdimenâf’ın (Hz. Peygamber’in dedesi) kabriyle de kutsandı.
20. yüzyılda Gazze, felâketin adıyla anıldı:
• 1917’de Osmanlı’dan ayrılarak İngiliz Mandası altına girdi.
• 1948 Nakba’sı sonrası on binlerce Filistinli mülteciye ev sahipliği yaptı.
• 1967 Altı Gün Savaşı’nda İsrail işgaline uğrayarak, tarihin en uzun açık hava ablukasına maruz kaldı.
Gazze’nin hedef alınmasının temelinde sadece coğrafî ya da askerî sebepler değil, manevi, dinî ve tarihî bir direniş ruhu vardır. Bu ruh, her yıkımdan sonra Gazze’yi yeniden ayağa kaldırmıştır.
II. Direnişin Jeopolitiği: Gazze Neden Boşaltılmak İsteniyor?
Gazze, küçücük bir kıyı şeridinden ibaret değildir. Arz-ı Mev’ûd hayalini savunan Siyonist tahayyül için jeopolitik bir engel, askerî bir tehdit ve ideolojik bir çıkmazdır. İsrail’in gözünde Gazze, sadece nüfus ya da yoksulluk merkezi değil; Fetih yerine sebat, teslimiyet yerine kıyamdır. Bu yüzden boşaltılması zorunludur.
1. Gazze, Arz-ı Mev‘ûd Haritasının Dışında Bir Şuur Alanıdır
“Büyük İsrail” projesinin hedeflediği topraklar içinde Gazze, direnişin son kalesidir. Oradaki halk, yerinden edilmeye ölümü tercih eden bir bilinçle direnmektedir.
2. Gazze, İslâmî Direnişin Bayrağını Taşıyan Son Kalelerdendir
Hamas ve benzeri unsurlar, hem Batı yanlısı Arap rejimlerini hem Siyonist ideolojiyi rahatsız etmektedir. Bu nedenle sadece İsrail değil, Mısır, Suudi Arabistan ve bazı Körfez ülkeleri de bu direnişin sönmesini arzulamaktadır.
3. Gazze Boşaltılırsa Sırada Mescid-i Aksâ Vardır
Gazze yok edilirse, Kudüs’ün müdafaası için ayakta kalacak ruh da yok olur. Bu, toprağın değil, ümmetin şuuru ve imanının söndürülmesi demektir.
III. İsrail’in Gazze Politikaları: İşgal, Abluka ve Askerî Yıkım
1967’den beri Gazze; askerî boşaltma görüntüsüne rağmen, fiilen terk edilmedi; sürekli abluka altında ve çeşitli kuşatma biçimleriyle boğulmaya çalışıldı. İsrail politikası, askerî işgal, sivil abluka ve sistematik yıkım olmak üzere üç sacayağına dayanır.
1. 1967 İşgali: Sessiz Kuşatmanın Başlangıcı
Altı Gün Savaşı sonrası İsrail, Gazze’yi işgal etti. Toprak hâkimiyetinin yanı sıra nüfus mühendisliği ve kurum tahribatıyla sivil çözülme planlandı.
2. 2005 Çekilme Aldatmacası ve Yeni Kuşatma
İsrail 2005’te askerî çekilme ilan ettiyse de, hava sahası, karasuları ve sınırlar kontrol altında kaldı. 2007’de Hamas’ın seçimi sonrası tam abluka başlatıldı.
3. 2008’den Günümüze Dönem Dönem Taarruzlar
İsrail’in Gazze’ye yönelik askeri operasyonları; sivil hedefleri, altyapıyı, hastaneleri ve okulları hedef alarak halkı yıldırma stratejisi olarak uygulanmaktadır.
IV. Zamanı Aşan Şehir: Neden Gitmiyor, Neden Sönmüyor?
Gazze, coğrafya değil, inançtır; sabır ve şehâdetin ete kemiğe bürünmüş halidir.
1. Gazze, İnanç ve Şehâdettir
Gazzeliler için hayat; onurluca var olmak, hakka bağlı kalmaktır. Hz. Ali’nin “Zilletle yaşamaktansa izzetle ölmek evlâdır” sözü, Gazze’yi en güzel anlatır.
2. Gazze, Ümmetin Vicdanıdır
Gazze, ümmetin kalbindeki müşterek bir direniştir. Orası yıkıldığında yalnız Filistin değil, ümmet de ruhen sarsılır.
3. Gazze, Sabrın Taşa Kazındığı Yerdir
Molozlar, çocukların gözleri, paylaşılmış ekmekler sabrın ve imanın haritasıdır. Bu sabır, düşman için en büyük tehdittir.
V. Nihai Değerlendirme: Gazze Ne Zaman Kurtulur? – Kur’ân, Tarih ve Siyaset Ekseninde
1. Kur’ân Zalimlere Ebediyet Tanımaz
Kur’ân’ın bildirimiyle zalimler sonunda yok olur. Gazze’deki direniş de ilâhî vaadin tezahürüdür.
2. Tarih Direnişin Mükâfatını Yazmıştır
Hiçbir kuşatma sonsuza dek sürmemiştir; direniş sabırla devam eder.
3. Siyaset Zulmü Sonsuza Dek Taşıyamaz
Siyaset, direniş ruhu ile buluşmadıkça meşruiyet kazanmaz. Gazze’nin kurtuluşu, ümmetin şuuru ve duasıyla gerçekleşecektir.
VI. Gazze’nin Doğal Zenginlikleri ve Stratejik Önemi
Gazze sadece tarihî ve insanî değerleriyle değil, aynı zamanda sahip olduğu doğal kaynaklarıyla da büyük bir kıymete sahiptir. Bereketli toprakları, kıyı şeridindeki zengin balıkçılık alanları ve özellikle Gazze’nin denizaltı doğalgaz rezervleri, bölgenin ekonomik varlığını ve bağımsızlık potansiyelini artırmaktadır. Bu zenginlikler, Gazze’nin sadece bir siyasi veya askerî cephe olmaktan çıkıp, ekonomik özgürlüğün ve sürdürülebilirliğin de merkezi haline gelmesine katkıda bulunur.
İsrail ve işgalci güçler, Gazze’nin bu doğal kaynaklarını kontrol altında tutarak, hem direnişi zayıflatmaya hem de bölgenin ekonomik bağımsızlığını engellemeye çalışmaktadır. Bu nedenle Gazze’nin doğal zenginlikleri, aynı zamanda özgürlük ve varoluş mücadelesinin de önemli bir cephesidir.
Netice
Gazze, 15 başkan eskitti ve daha nicelerini eskitmeye muktedirdir. Çünkü orada yalnızca toprak değil; iman, vakâr, sabır ve şehâdet yaşar. Gazze boşaltılamaz; çünkü orada direnişin kendisi mukaddestir. Vahyin gölgesi düşmüş bir belde haritadan silinse de kalplerden asla silinmez.
Hazırlayan: Ahmet Ziya İbrahimoğlu
23 Temmuz 2025 — OF
Dipnotlar:
1. İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-Nihâye, c.7, s.238-245.
2. Mahmoud Yazbak, Gaza: Historical Roots of Resistance, Journal of Palestine Studies, 2009.
3. Avi Shlaim, The Iron Wall: Israel and the Arab World, 2000.
4. Ilene Prusher, “Why Gaza Matters,” Christian Science Monitor, July 2006.
5. İsmail Raci el-Faruhî, İslam’ın Dirilişi ve Filistin Meselesi, terc. M. Bahaddin, İnsan Yay., İstanbul.
6. Benny Morris, Righteous Victims: A History of the Zionist-Arab Conflict, 1881–2001, Vintage, 2001.
7. Sara Roy, Failing Peace: Gaza and the Palestinian-Israeli Conflict, Pluto Press, 2007.
8. UN OCHA, Gaza: 16 Years of Blockade, United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs, 2023.
9. Amnesty International, Israel’s Apartheid Against Palestinians, 2022.
10. Rashid Khalidi, The Hundred Years’ War on Palestine, Picador, 2020.
11. Sayyid Qutb, Fî Zılâli’l-Kur’ân, Tevbe Suresi tefsiri, 9:120-122.
12. Mustafa Sibaî, İslam’da Sabır ve Direniş Ahlâkı, Beyrut, 1975.
13. Nureddin Zengi Enstitüsü, Gazze Raporu: Direnişin Kültürel Dinamikleri, Şam, 2022.
14. Fahreddin er-Râzî, Tefsîrü’l-Kebîr, Şuarâ 26/227 tefsiri.
15. Halil İnalcık, Osmanlı’nın Kuruluşu, TTK Yay., 2010.
16. Aliya İzzetbegoviç, Doğu ve Batı Arasında İslâm, İnsan Yay., 2013.
17. Seyyid Kutub, Yoldaki İşaretler.
ترجمة من التركية إلى العربية: 👇
غزة أزاحت 15 رئيسًا؛ وستواصل الإزاحة
المقدمة
غالبًا ما تكمن العبرة ليس في الخطب المدوية، بل في صرخة صامتة على صفحة جريدة مصفّرة. قبل خمسة وخمسين عامًا، نشر في إحدى صحف الأردن عنوانٌ رئيسي يقول: “غزة تُفرّغ”، حاملاً في طيّاته مذكرة مظلمة رُسخت في التاريخ. منذ ذلك الحين، هبّت رياح التحولات السياسية، وتبدّلت الأنظمة، وتحولت السياسات الإمبريالية. تغيّر في الولايات المتحدة الأمريكية فقط خمسة عشر رئيسًا. لكن غزة بقيت في مكانها؛ شعب مظلوم يحافظ على وجوده وكرامته على أرضٍ مهدمة.
اليوم، لم تعد غزة مجرد مدينة؛ بل هي تجسيد لصبر وصمود وقضية السلام. هي علامة كرامة راسخة في قلوب الأمة تتجاوز حدود الخرائط الورقية. لا زال نبض قضية فلسطين ينبعث من تحت أنقاض غزة.
هذه الدراسة تسعى إلى كشف الوجه الخفي لذلك العنوان قبل 55 عامًا، وشرح سبب كون غزة لا تُحتمل، وخطط إسرائيل، ومصير هذه البلدة المباركة، من خلال ضوء التاريخ والسياسة والنصوص الدينية.
أولًا: لماذا تستهدف غزة؟ – الخلفية التاريخية
غزة من أقدم المدن في التاريخ، ذُكرت أسماؤها في التوراة والمصادر اليونانية، وكذلك في المصادر الإسلامية والوثائق الدبلوماسية المعاصرة. ليست مجرد مدينة ساحلية، بل كانت نقطة التقاء طرق التجارة القديمة بين مصر ودمشق، مما أكسبها أهمية استراتيجية عبر العصور.
• في 332 قبل الميلاد، حاصرها الإسكندر الأكبر ثلاثة أشهر حتى استولى عليها.
• خلال العصور الرومانية والبيزنطية، كانت مركزًا إداريًا وعسكريًا مهمًا في الشرق الأوسط.
• مع بزوغ الإسلام، فتحت في عهد الخليفة عمر رضي الله عنه، وشُرفت بوجود قبر هاشم بن عبد مناف (جد النبي صلى الله عليه وسلم)، فصارت أرضًا مقدسة.
في القرن العشرين، ارتبط اسم غزة بالمصائب:
• في 1917، انتقلت من الحكم العثماني إلى الانتداب البريطاني.
• بعد نكبة 1948، أصبحت مأوىً لعشرات آلاف اللاجئين الفلسطينيين.
• بعد حرب الأيام الستة 1967، احتلتها إسرائيل وتعرضت لأطول حصار مفتوح في التاريخ.
الأسباب الحقيقية لاستهداف غزة ليست عسكرية أو جغرافية فقط، بل هناك روح مقاومة تاريخية ودينية وهوية تناضل، وهذه الروح هي التي أعادت غزة للنهوض من تحت الركام مرات ومرات.
ثانيًا: جغرافية المقاومة: لماذا تريد إسرائيل تفريغ غزة؟
غزة ليست شريطًا ساحليًا صغيرًا فقط، بل تشكّل عقبة جيوسياسية أمام المشروع الصهيوني “أرض إسرائيل الكبرى”، وتهديدًا عسكريًا ومأزقًا أيديولوجيًا. في نظر إسرائيل، غزة ليست مجرد كثافة سكانية أو منطقة فقر، بل تعني الصمود بدل الاستسلام، والانتفاض بدل الطاعة. لذلك يجب إخلاؤها. فوجودها يشكّل إنكارًا مغروسًا في جسد الأسطورة الصهيونية.
1. غزة منطقة وعي خارج خارطة أرض الميعاد
المشروع الصهيوني الذي يستهدف أرضًا تمتد من الفرات إلى النيل يعتبر غزة آخر حصن للمقاومة والضربة الأقوى على مخططاته. سكان غزة يفضلون الموت على التهجير، وهذا الوعي أخطر من أي عملية عسكرية.
2. غزة تحمل راية المقاومة الإسلامية
غزة ليست فقط خط مقاومة جغرافي، بل أصبحت راية لاستقلال الهوية الإسلامية. حركات مثل حماس تزعج ليس فقط الأنظمة العربية العلمانية المؤيدة للغرب، بل أيضًا المشروع الصهيوني. لذلك، ليس فقط إسرائيل، بل مصر والسعودية وبعض دول الخليج يريدون إخماد هذا النضال.
3. إخلاء غزة يمهّد للاستيلاء على الأقصى
إذا ما محيت غزة من المشهد، فلن تبقى روح قائمة للدفاع عن القدس. إفراغ غزة يعني إطفاء وعي الأمة وإيمانها.
ثالثًا: سياسات إسرائيل تجاه غزة: الاحتلال، الحصار، والتدمير العسكري
منذ عام 1967، رغم أن إسرائيل أظهرت أحيانًا انسحابًا عسكريًا من غزة، فإنها لم تتركها فعليًا، بل فرضت حصارًا ذهنيًا واقتصاديًا وعسكريًا مستمرًا. ترتكز سياسة إسرائيل على ثلاث دعائم: الاحتلال العسكري، الحصار المدني، والتدمير المنهجي. الهدف ليس فقط كسر إرادة الشعب، بل محو هويته ومشيئته.
1. احتلال 1967: بداية الحصار الصامت
بعد حرب الأيام الستة، بدأت إسرائيل احتلال غزة، ففرضت ضغطًا على الفلسطينيين عبر هندسة سكانية وتزوير سجلات الأراضي وتفكيك المؤسسات المدنية.
2. خدعة الانسحاب 2005 ونمط الحصار الجديد
في 2005 أعلن شارون انسحابًا عسكريًا، لكن السيطرة على الأجواء والمياه والمعابر بقيت لإسرائيل، وبـ2007 بدأ الحصار الكامل بحجة فوز حماس بالانتخابات.
3. الاعتداءات العسكرية المتكررة منذ 2008
كل هجوم عسكري هو جزء من استراتجية القبضة الحديدية، من تدمير البنية التحتية إلى استهداف المدنيين بهدف كسر الإرادة.
رابعًا: المدينة التي تتخطى الزمن: لماذا لا ترحل غزة؟ ولماذا لا تخبو؟
من يريد فهم غزة، عليه أن ينظر إلى الإيمان، والصبر، والروح، لا إلى الخرائط والقذائف.
1. غزة إيمان وشهادة
غزة ليست مجرد مدينة، بل شهادة حيّة على التمسك بالحق والكرامة. كما قال علي رضي الله عنه: “خيرٌ لك أن تموت كرامًا من أن تعيش ذليلًا”. وهذا هو جوهر غزة.
2. غزة ضمير الأمة
غزة نبض في قلب الأمة، كأنها انتفاضة مشتركة تديم الروح الإسلامية رغم كل المحن.
3. غزة نقش الصبر في الحجر
شوارعها وأنقاضها وعيون أطفالها خريطة إيمان وصبر، وصبرها أخطر سلاح على أعدائها.
خامسًا: التقييم النهائي: متى تتحرر غزة؟ – في ميزان القرآن والتاريخ والسياسة
1. القرآن لا يمنح الظالمين دوامًا
الكتاب العزيز يؤكد أن الظالمين مهما طالت سيطرتهم سوف يهزمون، ووصية الله تظهر جليّة في قصة غزة.
2. التاريخ يكافئ الصابرين
لا احتلال دائم، ولا حصار أبدي. النصر حليف الذين يصبرون.
3. السياسة لا تحتمل الظلم الدائم
السياسة تحتاج إلى شرعية الروح، وغيابها يؤدي إلى الزوال. تحرير غزة مرتبط بوعي الأمة وصلاتها.
سادسا: الثروات الطبيعية لغزة وأهميتها الاستراتيجية
غزة ليست ذات قيمة فقط من الناحية التاريخية والإنسانية، بل تتمتع أيضًا بثروات طبيعية هائلة تُعزز من مكانتها. تربتها الخصبة، ومجالات الصيد الغنية على طول ساحلها، ولا سيما احتياطيات الغاز الطبيعي البحرية تحت مياهها، تضفي على المنطقة قوة اقتصادية وفرصة لتحقيق استقلال ذاتي.
تساهم هذه الثروات في تحويل غزة من مجرد جبهة سياسية أو عسكرية إلى مركز للاقتصاد الحر والاستدامة. تحاول إسرائيل والقوى المحتلة السيطرة على هذه الموارد الطبيعية في غزة لكبح المقاومة وإضعاف الاستقلال الاقتصادي للمنطقة.
لذا، تُعد الثروات الطبيعية لغزة جبهة مهمة في معركة الحرية والوجود.
الخاتمة
غزة أزاحت خمسة عشر رئيسًا، وستواصل فعل ذلك، فهي لا تبني فقط على الأرض، بل تبني على الإيمان والصبر والشهادة. لا يمكن تفريغها، فهي مقدسة لأنها تعلمنا الصمود. ومهما شُطبت من الخرائط، لا تُمحى من القلوب.
إعداد: أحمد ضياء إبراهيم أوغلو
23 يوليو 2025
الهوامش
1. ابن كثير، البداية والنهاية، ج7، ص238-245.
2. محمود يزبك، غزة: جذور المقاومة التاريخية، مجلة دراسات فلسطين، 2009.
3. آفي شلايم، الجدار الحديدي: إسرائيل والعالم العربي، 2000.
4. إيلين بروشر، “لماذا تهم غزة”، كريستيان ساينس مونيتور، يوليو 2006.
5. إسماعيل راضي الفاروقي، نهضة الإسلام وقضية فلسطين، ترجمة م. بهاء الدين، دار الإنسان، إسطنبول.
6. بيني موريس، ضحايا البر، 2001.
7. سارة روي، السلام الفاشل: غزة والصراع الفلسطيني الإسرائيلي، 2007.
8. مكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانية (OCHA)، غزة: 16 عامًا من الحصار، 2023.
9. منظمة العفو الدولية، نظام الفصل العنصري الإسرائيلي ضد الفلسطينيين، 2022.
10. رشيد خليدي، حرب المئة عام على فلسطين، 2020.
11. سيد قطب، في ظلال القرآن، تفسير سورة التوبة 9:120-122.
12. مصطفى صبعي، الصبر وأخلاق المقاومة في الإسلام، بيروت، 1975.
13. معهد نور الدين زنكي، تقرير غزة: الديناميات الثقافية للمقاومة، دمشق، 2022.
14. فخر الدين الرازي، التفسير الكبير، تفسير سورة الشعراء 26:227.
15. خليل إنالجيك، تأسيس الدولة العثمانية، 2010.
16. علي عزت بيغوفيتش، بين الشرق والغرب، 2013.
17. سيد قطب، علامات الطريق.